Duże zmiany w umowach o pracę od 26 kwietnia 2023!

Zmiany w Kodeksie Pracy, które wejdą w życie w 2023 roku, przewidują spore zmiany w umowach o pracę, w tym w umowie o pracę zawieranej na okres próbny. Zgodnie z nowymi przepisami, okres próbny może wynosić od 1 do 3 miesięcy maksymalnie. Planowane zmiany w Kodeksie Pracy mają na celu wprowadzenie do polskiego prawa rozwiązań unijnych, w tym w zakresie zatrudnienia. Wprowadzone przepisy będą odnosić się m.in. do umów o pracę na czas określony. Celem ustawodawcy jest zapobieżenie nadużywaniu tego typu umów przez pracodawców, a także zapewnienie pracownikom stabilnego miejsca zatrudnienia, najlepiej na czas nieokreślony.

Dnia 23 marca 2023 roku prezydent RP zatwierdził ustawę z dnia 9 marca 2023 roku, która wprowadza zmiany do ustawy – Kodeks pracy oraz innych ustaw. Tekst ustawy został opublikowany w Dzienniku Ustaw 4 kwietnia 2023 roku. Zgodnie z nowymi przepisami, data wejścia w życie ustalona jest na dzień 26 kwietnia 2023 roku, co oznacza, że vacatio legis wynosi 21 dni.

Umowy na czas próbny – zmiany w 2023

W zależności od rodzaju kolejnej umowy o pracę, okres próbny będzie miał zróżnicowaną długość. Okres próbny dla umowy o pracę na czas określony będzie ustalany zgodnie z poniższymi kierunkami:

1. Jeśli pracodawca planuje zawarcie umowy o pracę na czas określony, trwającej mniej niż 6 miesięcy, okres próbny wynosić będzie maksymalnie 1 miesiąc.
2. W przypadku umowy na czas określony trwającej co najmniej 6 miesięcy, ale krótszej niż 12 miesięcy, okres próbny przedłużony zostanie do 2 miesięcy.
3. Natomiast w przypadku zatrudnienia pracownika na umowę o pracę na czas nieokreślony lub na czas określony wynoszący co najmniej 12 miesięcy, okres próbny zostanie wydłużony do maksymalnie 3 miesięcy.

Jeśli pracodawca zawrze umowę o pracę na okres próbny na 1 lub 2 miesiące, będzie miał możliwość wydłużenia jej o kolejny miesiąc tylko w wyjątkowych sytuacjach. Okres próbny w takiej umowie będzie mógł być przedłużony maksymalnie do 3 miesięcy.

Zawarcie kolejnej umowy o pracę na okres próbny z tym samym pracownikiem będzie możliwe tylko pod warunkiem, że zatrudniony będzie w celu wykonywania innej pracy niż dotychczas.

Dodatkowa ochrona przed zwolnieniem

Nowe przepisy Kodeksu pracy wprowadzą zmiany w sposobie rozwiązywania umów o pracę na czas określony. Według nowych zapisów, pracodawca będzie zobowiązany uzasadnić decyzję o wypowiedzeniu takiej umowy i skonsultować ją z reprezentującym pracownika związkami zawodowymi. W obecnym stanie prawnym, taki obowiązek ciąży na pracodawcy tylko w przypadku rozwiązania umowy na czas nieokreślony.

Wymóg uzasadnienia rozwiązania umowy o pracę na czas określony może stanowić pewną barierę dla pracodawców. Z kolei pracownicy zyskają możliwość kwestionowania powodów takiego rozwiązania. Nowe przepisy przewidują również, że zwolniony pracownik będzie miał prawo do skierowania sprawy do sądu w celu przywrócenia do pracy, a nie tylko ubiegania się o odszkodowanie.

Zatrudnienie i zwolnienie – klarowne i przejrzyste zasady

Przepisy Kodeksu pracy wprowadzają także ulepszenia w zakresie informacji dla pracowników o warunkach zatrudnienia. Pracodawca będzie musiał jasno określić na przykład zasady pracy zmianowej, jeśli takie są stosowane w firmie, oraz prawo pracownika do szkoleń, jeśli są one zaplanowane. Co roku pracownik będzie mógł złożyć wniosek o zmianę np. na umowę na czas nieokreślony lub o pełny etat, jeśli nie pracuje w pełnym wymiarze godzin. Pracodawca będzie zobowiązany do rozpatrzenia wniosku pracownika i podania uzasadnienia w przypadku jego odrzucenia.